جامعه شناسي سينما

جلسه معرفي كتاب دگرگوني اجتماعي و فيلم هاي سينمائي ايران (جامعه شناسي فيلم هاي عامه پسندايراني1357-1309) نوشته پرويز اجلالي امروز در دانشكده علوم اجماعي دانشگاه تهران برگزار شد . بر خلاف انتظارم جلسه بسيار خوبي بود و از مباحثي كه مطرح شد معلوم شد كتاب پر بار و خوبي است . جذاب ترين بخش صحبت هاي اجلالي درباره آثار عامه پسند در سينماي ايران ماجراي رونق سينما بعد از كودتاي 28 مرداد است كه با ركود هنر تاتر و شعر اتفاق مي افتد . واقعيت گريزي شاخص اصلي اين دوره از سينما است . فيلم يا رويا ي مخاطب را به تصوير مي كشد يا واقعيتها را ! به واسطه شرايط سياسي و اقتصادي در اين دوره تمايل به رويا پردازي بيشتر است . اجلالي معتقد است فيلم فارسي واقعيت آن دوره نيست بلكه تصاوير كج و ماوجي است كه معلول شرايط اجتماعي تلقي مي شود. حرف هاي خوب ديگري هم در اين جلسه گفته شد ولي نكته قابل تامل آن اشاره به فضاي راحت و بدون نظارت بر سينماي آن دوره است كه با عث پديدار شدن نكات اجتماعي جالبي است .نكاتي كه در بررسي سينماي معاصر بعد از انقلاب باوجود دولتي شدن سينما كمتر قابل درك است . البته منظور اجلالي كيفيت و ارزش هنري فيلم ها نيست بلكه سوژه مورد مطالعه او كه تحرك اجتماعي است در حاشيه فيلم فارسي قابل فهم تر است . به نظرتحقيق با ارزشي است چون در اين زمينه خيلي كم كار شده است و پژوهش هاي جالبي مي شود در اين زمينه انجام داد . روش پرويز اجلالي بيشتر معطوف به مطالعات فرهنگي بوده و نظريات مختلفي در پژوهشش اعمال شده از تقابل هاي دو تايي ياكوبسن تا ساختار گرائي و گرايشات دوسوسور و استراوس !تحليل شخصيت ها و عملكرد آنها در بستر جامعه خيلي از جريانات اجتماعي را تبيين مي كند